Bijna iedereen heeft een mening over de coronacrisis. Steeds meer landgenoten verfoeien het dat leken zich bemoeien met de pandemie. Zelfs virologen die de adviezen van het RIVM aan het kabinet in twijfel trekken, krijgen op sociale media een veeg uit de pan.
Toch kun je op basis van feiten en gezond boerenverstand wel een aantal vraagtekens plaatsen. Dat mag je als gewone Fries (Nederlander) ook in crisistijd doen. Zolang je als burger het eenmaal ingezette beleid maar wel volgt.
Omdat wij de Chinese coronacrisis op de voet volgden, hadden we een kennisvoorsprong toen het virus Europa bereikte. We wisten hoe besmettelijk Covid-19 was en hoe levensbedreigend. Ons gezonde verstand zei dat als dit in China uit de hand liep, dit ook in Nederland kon gebeuren.
Vandaar dat we ons er over verbaasden dat de Westerse wereld niet goed was voorbereid (tekort aan alle hulpmiddelen). En dat we in Nederland niet vanaf het begin 1,5 meter afstand moesten houden. De Chinezen hadden immers al vastgesteld dat het virus zelfs via de adem van mensen verspreid wordt. Zoals ze ook hadden gewaarschuwd voor mogelijk besmettingsgevaar door mensen zonder ziektesymptomen.
Onze hoofdvraag is waarom in het begin niet strenger is opgetreden. Voor de veiligheid, maar ook voor de eenduidigheid. Als je in het begin nog ellebogen mag geven en later 1,5 meter afstand moet houden is dat verwarrend. En een voedingsbodem voor lichtzinnigheid. Waarom zijn in de eerste week kwetsbare ouderen nog niet geïsoleerd? En waarom zijn de huidige strenge maatregelen niet meteen in Brabant getroffen toen daar bleek dat besmettingshaarden niet meer te traceren waren?
Als leken kunnen we drie antwoorden bedenken. 1. Vanaf het begin was het doel groepsimmuniteit. Het virus moest dus niet te snel ingedamd worden (strategisch doel). 2. Het kabinet wilde geen paniek zaaien en het volk stap voor stap laten wennen aan maatregelen (communicatiedoel). 3. De ernst van de situatie is onderschat.
Ons gevoel zegt dat meerdere antwoorden juist zijn. Vast staat dat premier Rutte in zijn toespraak heeft gezegd dat groepsimmuniteit het einddoel is. Begrijpelijk dat een handelsland als Nederland niet anderhalf jaar op slot wil om te wachten op vaccins. Deze boodschap is hard en vreselijk moeilijk te verkopen. Want het creëren van groepsimmuniteit is een groot schaakspel met mensen. Telkens moet je maatregelen nemen die niet te veel en niet te weinig zieken veroorzaken.
Wat dat betreft alle begrip voor het kabinet. Je merkt dat men worstelt. Bijvoorbeeld als RIVM-directeur Van Dissel de woorden van Rutte afvlakt door te zeggen dat immuniteit ,,geen doel op zich’’ is. Als leek kun je vaststellen dat niemand onze gezondheid kan garanderen. Als de hoop van regering, deskundigen en ons allen ijdel blijkt, dan zullen we over een paar jaar in een parlementaire enquête antwoord krijgen op al onze vragen.
Jan Arendz, Beetsterzwaag
Hindrik Arendz, Groningen
